chúng ta nói gì khi chúng ta nói về tiểu thuyết

Nguyễn Đức Tùng

1. Dưới thời của các Caesars, một trinh nữ không thể bị tuyên án tử hình. Vì vậy, trong thực tế, để tránh điều luật ấy, các quan tòa cho người hãm hiếp họ trước khi tuyên án.

Đây là ví dụ về cái gọi là sự thi hành luật pháp.

Schubert chưa bao giờ có đủ tiền để mua một cái đàn dương cầm cả.

Tôi nằm mơ thấy một con cá, một con cá trích nhỏ, óng ánh bạc, nó nhảy lên trên sóng biển, ngoài khơi, khi chúng tôi ở đó, vì chúng tôi đã từng ở đó, một con cá nhỏ như một ngón tay, như một chiếc lông mày, cái chớp mắt, hồi ức giữa buổi trưa mùa hè, như một kẻ say lảo đảo ra về sau tiệc cưới, như một ngày đã rụng, đã tàn, nay trở lại, tôi nằm mơ thấy nó, hoàn toàn bất ngờ, tôi nhìn thấy những cái vảy lấp lánh, cái đầu hơi nhọn, cái đuôi dài xòe ra chẻ làm hai sắc lẻm, tôi nhìn thấy nó di chuyển giữa những bọt nước biển trắng xóa vào tháng tư âm lịch bơi đến gần bờ như một cái dấu phẩy trên trang sách, có thể nằm ở nhiều nơi, mỗi nơi tạo ra một nghĩa mới, tôi quên nó đi, nhiều năm, bây giờ nó trở lại, trong một giấc mơ ngắn, mùa hè này, và lần này nó mang theo mùi thơm của cá mòi, cá trích, của cà chua, nước sốt cà chua vàng sẫm, mùi thơm của những loại rau thơm, cần tây, thoảng mùi quế, mùi đậu, và tôi nhìn thấy nó trong cái hộp cá bằng nhôm hình thuẫn, con cá trích, người lính mở cho tôi ăn, bên đường, và tôi đã ăn nó ngon lành, nuốt hết con cá, thịt của cá rất thơm, xương mềm, mùi tanh của nó bị át đi bởi gừng, riềng, sả, thính gạo rang, sốt cà chua mà tôi liếm sạch, và khi tôi quay người lại, người lính đã ra khỏi hầm trú ẩn của hai chúng tôi, anh ta chạy vọt đi rất xa trên cánh đồng trong khi tôi vẫn còn ngồi đó, và tôi nhìn thấy anh ngã chúi xuống, nằm úp mặt trên cỏ, anh bị bắn từ phía trước hay bị vấp trượt chân, tôi không thể nào biết được.

Hà Nội đón tôi bằng cơn mưa ngắn lúc nửa đêm.

Nhân vật ngôi thứ nhất xưng tôi trong tiểu thuyết chỉ nên được chọn sau khi tất cả các ngôi kể chuyện khác đã thử và không thích hợp, và vì có một vài thứ mà chỉ có ngôi ấy mới kể lại được và có thể gây ảnh hưởng nơi người đọc.

(còn tiếp)