CHUÔNG TRỜI VÀ MÕ LÀNG.

Thông qua chuyến bộ hành tới Ấn của sư Minh Tuệ thấy rõ căn tính 500 anh em Việt ta rất dễ sa u mê, rất dễ thay đổi lập trường, rất dễ cung kính tôn thờ rồi rất dễ ngay sau đó nguyền rủa chửi không chừa thứ gì.

Cuối mỗi chương Tam quốc diễn nghĩa có câu “hạ hồi phân giải” tức là hồi sau sẽ rõ, thành ra ta muốn biết diễn biến, cái kết về sau thì phải chờ, nhẫn nại, nghe ngóng, lắng suy…rồi mới đưa ra kết luận, ta kém người Tàu khoản đó.

Nhà văn cỡ văn hào được ví von là kỹ sư tâm hồn, trí tuệ thế mà chỉ đủ năng lực viết tiểu thuyết, tức là chỉ đàm được cái chuyện cỡ nhỏ ở đời.

Các triết gia ở đẳng cao hơn, đỉnh trần mô phạm, tri kiến siêu việt, dùng đủ mọi lăng kính và suy lý khởi định ra các học thuyết, chủ nghĩa triết luận cố gắng “giải thiêng” đến tận cùng chân lý. Vậy nhưng mọi học thuyết, chủ nghĩa đó chỉ là trung thuyết. Tức là các triết học gia mới chỉ khai mở và luận được cái vấn đề cỡ vừa ở đời.

Vì thế các bậc thảo ra tiểu thuyết, trung thuyết mang theo đức tin đến nhà thờ, đền đài, chùa điện…cúi đầu tôn kính, hòng được khai sáng “đại thuyết”, sám hối và cầu nguyện trước các bậc phổ ra “đại thuyết”.

Đại thuyết?

Các giáo chủ, sứ giả như Chúa, Phật, Thánh, Đại tiên tri…của các tôn giáo lớn trên hoàn cầu như Ki Tô, Hồi, Do Thái, Phật, Đạo giáo…thì hành trạng, lời nói, phổ thuyết của các ngài được ghi thành kinh sách (tên chữ là kinh thư, kinh điển). Kinh sách đó được gọi là đại thuyết, đại thuyết vì ẩn chứa vĩ luận vĩ giải ở vạn cõi vũ trụ, đất trời, thiên đàng, trần gian, địa ngục…nên còn gọi là thiên kinh địa nghĩa.

Thiên kinh địa nghĩa thâm sâu vô đáy, cao nhọn thủng mọi tầng trời, huyền nhiệm siêu hình. Vì thế các bậc môn đồ hậu thế tu học, truyền giáo dẫu đọc kinh sách hết cuộc đời cũng không thấu được là bao, chỉ mới chạm vào vỏ mà chưa tới lõi, như người ta đào núi đá bằng tăm, tát biển bằng móng tay vậy.

Cho nên lấy cái đức trần tục, tri kiến trần tục, đọc dăm ba cuốn kinh, cố thuộc như bảng cửu chương rồi tỏ ra mình rành rọt mọi chân tơ kẽ tóc thì đương tựa con đom đóm ngỡ mình là nhật nguyệt đòi rạch rừng sâu dẫn đường cho nhân quần qua cơn u tối lạc lầm?

Chỉ có “thánh nhân mới chứng được thánh nhân”, thánh nhân mới chứng được kẻ trần, kẻ trần còn chưa thể chứng được kẻ trần.

Cho nên tranh luận giữa một bên là ánh sáng huyền nhiệm đạo pháp với bên kia tư tưởng phàm trần khoa học suy lý là bất khả đồng tri kiến. Nước của trời và nước nơi sông ngòi kênh rạch không thể ngự cùng tầng, không mãn nở kết quả được.

Ở tầng đạo hạnh, trí tuệ càng cao một lời đơn sơ thỏ thẻ như gió thoảng cũng rung lan xuống khắp trần gian, lớp nghĩa róc rách chảy

rộng dài hết núi rừng biển đảo.

Ở tầng thấp, gõ mõ đánh kẻng tậm tịt chỉ việc làng bắt vạ Thị Mầu chửa hoang mà thôi.

Nam mô A di đà phật.

———-/////——-/—-////////////————

Nguyên tiêu/2025

Mạc Phong Tuyền